Zatrudnianie osób z niepełnosprawnością wiąże się z wieloma regulacjami, których znajomość jest istotna dla pracodawców. Jednym z częściej poruszanych zagadnień jest pytanie, czy rencista może być uwzględniony w kalkulacji wskaźnika PFRON zatrudnienia osób z niepełnosprawnością, który wpływa na obowiązek dokonywania wpłat PFRON. Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy sięgnąć do przepisów prawa i praktyki stosowanej przez instytucje nadzorujące.
Obowiązek wpłat na PFRON – podstawa prawna
Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (link do ustawy), pracodawca zatrudniający co najmniej 25 osób w przeliczeniu na pełne etaty, który nie osiąga 6% wskaźnika zatrudnienia osób z niepełnosprawnością, zobowiązany jest do comiesięcznych wpłat na PFRON.
Wysokość wpłaty zależy od liczby brakujących osób z niepełnosprawnością – jest to iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby brakujących etatów.
Czy powinno się wliczać renciste jako osoba z niepełnosprawnością?
Na potrzeby rozliczeń PFRON nie każda osoba pobierająca rentę automatycznie kwalifikuje się jako osoba z niepełnosprawnością. Podstawowym warunkiem jest posiadanie ważnego orzeczenia o niepełnosprawności (lekki, umiarkowany lub znaczny stopień).
Co jest istotne?
- osoba musi być zatrudniona na podstawie umowy o pracę,
- musi być zgłoszona do ewidencji PFRON,
- jej etat (pełny lub częściowy) wlicza się proporcjonalnie do wskaźnika zatrudnienia.
Przykład: Osoba, która pobiera rentę, posiadająca orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i zatrudniona na pół etatu, zostanie ujęta jako 0,5 osoby z niepełnosprawnością przy obliczaniu wskaźnika.
Renta a orzeczenie – kluczowa różnica
Rentę można przyznać z różnych tytułów – np. z ZUS lub KRUS – i nie zawsze oznacza to posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności. Aby zostać uznaną za osobę z niepełnosprawnością w rozumieniu ustawy, osoba musi przedłożyć:
- orzeczenie wydane przez powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności,
- decyzję ZUS potwierdzającą całkowitą lub częściową niezdolność do pracy,
- inny dokument wymieniony w art. 5 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej.
Szczegółowe informacje na temat rodzajów orzeczeń można znaleźć na stronie Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.
Kiedy rencista nie zostanie uwzględniony?
Rencista nie może zostać wliczony do wskaźnika zatrudnienia osób z niepełnosprawnością w następujących sytuacjach:
- brak ważnego orzeczenia o niepełnosprawności,
- zatrudnienie wyłącznie na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia, o dzieło),
- niezgłoszenie osoby do ewidencji PFRON,
- wygaśnięcie ważności orzeczenia lub jego nieodnowienie.
Oznacza to, że sam fakt pobierania renty nie wystarcza – konieczne są odpowiednie dokumenty oraz zatrudnienie w formie umowy o pracę.
Jak poprawnie wyliczyć wskaźnik zatrudnienia?
Aby prawidłowo obliczyć wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością:
- Oblicz liczbę zatrudnionych osób w przeliczeniu na pełne etaty.
- Ustal, ile z tych osób posiada ważne orzeczenia i spełnia ustawowe warunki.
- Oblicz stosunek liczby pracowników z niepełnosprawnością do ogólnej liczby pracowników.
Więcej szczegółów znajdziesz na stronie PFRON – Wskaźnik zatrudnienia.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
- Osoba pobierająca rentę może być wliczona do wskaźnika PFRON tylko wtedy, gdy posiada ważne orzeczenie o niepełnosprawności.
- Zatrudnienie musi być w formie umowy o pracę.
- Osoba musi być zgłoszona do ewidencji PFRON.
- Brak któregoś z tych warunków powoduje, że rencista nie będzie uwzględniony w rozliczeniach.
Masz pytania dotyczące zatrudniania osób z niepełnosprawnością lub obowiązkowych wpłat na PFRON? Skontaktuj się z nami:
👉 https://normative.pl/kontakt/
Magdalena Bielska
