Czy wcześniejsza umowa zlecenie wyklucza dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością?
Czy pracodawca może otrzymać dofinansowanie z PFRON do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością, jeżeli wcześniej łączyła ich umowa zlecenia? To pytanie pojawia się często, zwłaszcza w kontekście zmian form zatrudnienia. Odpowiedź brzmi: nie, sama wcześniejsza umowa zlecenie nie wyklucza prawa do dofinansowania, ale może utrudnić jego uzyskanie — wszystko zależy od spełnienia warunku tzw. efektu zachęty.
Warunki uzyskania dofinansowania z PFRON
Aby otrzymać miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością, pracodawca musi spełnić określone wymogi na mocy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r., poz. 44, ze zm.), m.in.:
- zawrzeć z pracownikiem umowę o pracę (umowa zlecenie nie kwalifikuje się),
- zgłosić zatrudnienie do ewidencji PFRON,
- wykazać tzw. efekt zachęty – czyli, że zatrudnienie tej osoby realnie zwiększyło zatrudnienie w firmie lub zastąpiło pracownika, który odszedł z pracy,
- nie spełniać przesłanek negatywnych (np. zaległości wobec ZUS, skazanie za przestępstwa pracownicze itp.).
Czy umowa zlecenie wpływa na efekt zachęty?
Tak – i to w kluczowy sposób. Jeżeli pracownik był wcześniej związany z pracodawcą umową zlecenia, PFRON może zakwestionować spełnienie efektu zachęty przy przekształceniu tej umowy na umowę o pracę. W takim przypadku bowiem nie dochodzi do realnego zwiększenia zatrudnienia (efekt ilościowy), a jedynie do zmiany formy prawnej współpracy.
To nie oznacza automatycznej odmowy dofinansowania — pracodawca może wówczas próbować wykazać efekt jakościowy. Wymaga to jednak wykazania, że osoba z niepełnosprawnością objęła stanowisko wcześniej zajmowane przez innego pracownika, który je zwolnił (np. przez wypowiedzenie lub przejście na emeryturę).
Przykład: jeśli Pan Jan wcześniej wykonywał zlecenia dla firmy, a teraz został zatrudniony na umowę o pracę, i jednocześnie objął stanowisko po innej osobie (np. Pani Magdzie, która odeszła), to można próbować wykazać efekt jakościowy.

Co warto zrobić?
- Przeanalizuj dokładnie historię współpracy z danym pracownikiem.
- Upewnij się, że nowo utworzony etat nie jest kontynuacją współpracy cywilnoprawnej „na papierze”.
- Skonsultuj z prawnikiem lub ekspertem ds. PFRON, czy w Twoim przypadku możliwe jest wykazanie efektu jakościowego.
W przypadku nieprawidłowości, PFRON może zakwestionować wypłatę dofinansowania i zażądać jego zwrotu wraz z odsetkami.
Masz podobny przypadek? Skontaktuj się z nami!
Zespół Normative specjalizuje się w doradztwie dotyczącym dofinansowań z PFRON. Jeśli nie masz pewności, czy Twoja sytuacja spełnia warunki do uzyskania wsparcia, chętnie pomożemy.
👉 Skontaktuj się z nami i poznaj możliwości Twojej firmy.
Magdalena Bielska